Wat is het verhaal van Wielewaal?

We waren opgelucht en tevreden. Blij dat niets de herontwikkeling van Wielewaal meer in de weg stond. Er was zelfs een mondeling akkoord gesloten, dat we formaliseerden met een handdruk. Alleen de handtekeningen ontbraken nog onder het akkoord. In maart 2015 maakte Woonstad Rotterdam nieuwe afspraken met bewoners over de herstructurering van de Wielewaal waarmee we hun alternatieve plan ‘Van en Voor de Wielewaalers’ verder tegemoetkwamen. Eerder was al toegezegd de stedenbouwkundige structuur van de wijk zo veel mogelijk in stand te houden om zo het ‘vakantiedorp’-gevoel dat in Wielewaal leeft te behouden. Zo komen er ook nieuwe woningen met een veranda en openslaande deuren. We bouwen grondgebonden woningen die goed passen bij de uitstraling van de wijk en er komen ook eenlaagse huurwoningen met een kap. Het groene karakter van Wielewaal wordt zo veel mogelijk behouden. We onderzoeken op verzoek van de alternatieve groep de mogelijkheid voor prefab-bouw, zodat we de bouwkosten kunnen beperken. Daar bovenop haalde de bewonersgroep begin maart 2015 meer punten uit hun plan binnen, waaronder tempoversnelling en sturen op instroom. Ook gaat een deel van het beheerbudget richting de wijk, zodat het gebruikt kan worden voor het beheer en het onderhoud van de groenvoorziening. Al met al een goed resultaat, dankzij de inzet van een actieve bewonersgroep. Zij blij, wij blij. Maar niet veel later was daar ineens een brief, waarin de vertegenwoordiger van de bewonersgroep liet weten toch niet akkoord te zijn met onze laatste toezeggingen op hun alternatieve plan.
Ik was compleet verrast. Want de inbreng van de bewonersgroep had het plan nog beter gemaakt, daarover waren we het allemaal eens. Daarnaast is er in het convenant, dat opgesteld is in samenwerking met de Bewoners Organisatie Wielewaal (BOW) en Huurdersvereniging Wielewaal (HVW), een terugkeergarantie opgenomen voor de huidige bewoners. En voor de ouderen in de wijk, die allemaal graag blijven wonen in de Wielewaal, ontwikkelt Woonstad Rotterdam op dit moment 109 nieuwe seniorenappartementen waar ze bij oplevering direct in kunnen trekken. De toekomstige bewoners hebben veel inspraak gehad bij het ontwerp van de woningen. Maar het volledig overnemen van het alternatieve plan is niet haalbaar, omdat dat alleen uitgaat van kosten voor woningbouw. Met de kosten voor de grond, het aanleggen van kabels en leidingen, wegen en infrastructuur is geen rekening gehouden. Die uitgaven komen voor rekening van Woonstad Rotterdam, bevestigde toenmalig wethouder Hamit Karakus in maart 2013 in een brief aan de BOW en HVW. Voor bewoners van de nieuwe Wielewaal zijn straks de huurprijzen belangrijk. De huurprijs van de nieuwe appartementen komt uit op gemiddeld 600 euro per maand, we schatten in dat de nieuwe sociale eengezinswoningen van één laag met een kap uitkomen op zo’n 625 euro per maand. Dat is ruim onder de marktprijs. Voor die prijs krijgen bewoners een nieuwe woning, die zo goed als energieneutraal is. De netto woonlasten zullen dan niet heel veel hoger liggen dan de huidige woonlasten. Het verschil is echter dat Wielewaalers straks in een nieuw huis wonen, in een compleet opgeknapte wijk met eengezinswoningen. Dankzij het bouwen van duurzame, zeer goed geïsoleerde woningen valt de energienota bovendien een stuk lager uit. Daarbij wordt de wijk een mix van jong en oud, van huidige bewoners en een heel nieuwe instroom die voornamelijk bestaat uit jonge kleine huishoudens en gezinnen. Het is wat mij betreft onbegrijpelijk dat de bewonersgroep een terugtrekkende beweging heeft gemaakt met het alternatieve plan. De vernieuwde Wielewaal is met de huidige plannen klaar voor de toekomst. En die toekomst, daar ga ik voor.

Herontwikkeling Wielewaal in het kort

• Woonstad Rotterdam is sinds 2009 met de voormalige deelgemeente, gemeente Rotterdam en bewonersorganisaties in gesprek over de vernieuwing van de wijk Wielewaal.
• Op 21 april 2011 ondertekenden de gemeente, de toenmalige deelgemeente, bewonersorganisaties en Woonstad Rotterdam het convenant dat dient als basis voor de gebiedsontwikkeling.
• Het convenant voorziet in de bouw van sociale huurwoningen, koopwoningen en vrije sector huurwoningen. Ook zijn er afspraken over het behoud van het karakter van de wijk.
• In 2013 presenteert een groep eigenaar-bewoners een alternatief plan, ‘Van en Voor de Wielewaalers’, dat voorziet in alleen sociale huurwoningen met een maximale huur van 450 euro. Iedere bewoner zou daarbij binnen drie maanden na sloop moeten kunnen terugkeren, op dezelfde plek in een nieuwe woning.
• Woonstad Rotterdam gaat meermaals in gesprek met de bewonersgroep, maar het alternatieve plan blijkt financieel niet haalbaar, want de aankoop van de grond en de aanpak van buitenruimte en infrastructuur is buiten beschouwing gelaten. Het alternatieve plan stelt dat de buitenruimte en infrastructuur door de gemeente wordt betaald, maar deze kosten zijn voor de gebiedsontwikkelaar, ofwel Woonstad Rotterdam. Ook het woonprogramma van het alternatieve plan strookt niet met de Woonvisie van de gemeente.
• Evengoed wordt in maart 2015 een akkoord met de initiatiefnemers bereikt, waarbij wensen uit het alternatieve plan worden meegenomen in de ontwikkelingsplannen van de Wielewaal.
• Kort daarna stelt de alternatieve groep het akkoord opnieuw ter discussie in een brief gericht aan Woonstad Rotterdam. Dit is voor Woonstad Rotterdam de aanleiding om af te zien van verdere gesprekken.
• Wel worden er elementen en wensen uit het alternatieve plan meegenomen in de ontwikkelingsplannen, bijvoorbeeld het zo veel mogelijk in stand houden van de stedenbouwkundige structuur, het realiseren van eenlaagse huurwoningen met een kap, behoud van het groene karakter van de wijk en toekenning van budget voor beheer en onderhoud van groen.