Woonstad Rotterdam Energie Challenge - ‘Het gaat nu echt beginnen!’
De ambities zijn groot voor de energietransitie in Rotterdam. Halverwege deze eeuw wil de stad CO2- en energieneutraal zijn. Woningcorporatie Woonstad Rotterdam, de grootste corporatie van Rotterdam en de zesde corporatie in Nederland, neemt haar verantwoordelijkheid en draagt volop bij aan deze ambitie. Door kennis te ontwikkelen en te delen en open te staan voor de inbreng vanuit bewoners en markt. Tijdens een inspirerende middag over de Energie Challenge op donderdag 12 december kwamen al deze aspecten samen.
Dat de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad volop de aandacht heeft, bleek uit de grote belangstelling voor de bijeenkomst op 12 december. Belangstellenden moesten zelfs op de wachtlijst worden geplaatst. Het geeft aan dat de urgentie om iets te doen aan de gevolgen van klimaatverandering breed wordt gevoeld. Bij Woonstad Rotterdam is dat niet anders, zo gaf bestuursvoorzitter Maria Molenaar aan. “Er is veel te doen, 20% hebben we al gedaan en we willen de overige 80% van ons bezit van circa 54.000 wooneenheden verduurzamen. Wachten op dé ideale oplossing heeft geen zin: we willen nu van start gaan en zelf koploper zijn. Dat doen we door duurzaamheid als vast onderdeel van al onze projecten mee te nemen.”
Techniek en de sociale dimensie zijn daarbij nauw verbonden, zeker waar het gaat om woningen die in bewoonde staat worden aangepakt: “Dat moet zo comfortabel mogelijk gebeuren met zo min mogelijk overlast. Ook willen we de bewoners zo goed mogelijk betrekken bij het proces. Dat doen we niet alleen. We willen daar nadrukkelijk de kennis van onze partners in de markt bij betrekken. Daarom hebben we ook deze Energie Challenge uitgeschreven.”
Sociale ongelijkheid
De Challenge heeft veel losgemaakt. In de eerste plaats het besef dat alle partijen gezamenlijk aan zet zijn om anders met onze planeet om te gaan. De noodzaak daarvan werd nog eens scherp neergezet voor Jelmer Mommers, klimaatjournalist bij De Correspondent. Zijn boodschap: machteloos toezien is geen optie. Alles moet op alles worden gezet om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan. Mommers maakte duidelijk dat deze gevolgen de sociale ongelijkheid in de wereld alleen maar verder zullen versterken, als we daar niets aan doen. “Wie op een goede manier de energietransitie vormgeeft, helpt de mensen vooruit die nu aan het overleven zijn in hun dagelijks bestaan.” Initiatieven als de Energie Challenge van Woonstad laten zien dat de beweging inmiddels is ingezet om het tij te keren. “Huizen worden in betere staat gebracht, het comfort gaat omhoog en energielasten dalen, de stad wordt gezonder, de economie profiteert. En elk beetje CO2-uitstoot dat we weten te voorkomen is meegenomen!”
Luchtverontreiniging
De menskant van de energietransitie kwam ook nadrukkelijk terug in de workshops. De sprekers lieten zien dat Rotterdammers in het dagelijks leven veel te maken hebben met de ‘staat van het klimaat’. Bijvoorbeeld de slechte luchtkwaliteit in Rotterdam die een slechte invloed heeft op de gezondheid. Het is een probleem dat zowel binnen de woning als daarbuiten speelt. Rotterdammers leven hierdoor gemiddeld korter dan het landelijk gemiddelde. Op veel fronten is daarom actie nodig: minder vliegen, schonere auto’s, een andere landbouw, gezondere woningen.
Wie de bewoners hierin mee wil krijgen, zal echter ook iets moeten doen aan een ander belangrijk probleem: de energiearmoede. Vooral de huishoudens met een lager inkomen worden hard getroffen door de stijging van energielasten. Het leidt er ook toe dat zij niet in staat zijn om een bijdrage te leveren aan de energietransitie. Met diverse initiatieven, zoals de Energiecoaches die Woonstad heeft aangesteld, wordt deze groep nu geholpen bij het nemen van energiebesparende maatregelen. Het mes snijdt hierbij aan meerdere kanten: het gedrag van huurders wordt duurzamer, hun woonlasten dalen en de milieubelasting gaat omlaag. Ook hier is duurzaamheid dus onderdeel van een bredere, mensgerichte aanpak.
De vele tips en suggesties die tijdens de workshops werden aangereikt, nam Woonstad Rotterdam dankbaar in ontvangst. Ze liepen uiteen van het opnemen van het aspect gezondheid in de preventieve ‘APK’ die bij woningen wordt uitgevoerd tot en met allerlei aanbevelingen over hoe met de communicatie kan worden omgegaan bij renovatie in bewoonde staat.
Veel losgemaakt
En dan was er tot slot de oogst van de Energie Challenge zelf. 38 inzendingen kwamen bij Woonstad binnen, met tal van ideeën hoe de verduurzaming van portiekwoningen het beste kan worden aangepakt. Bedrijven van groot tot klein dienden plannen in, die zowel door een vakjury als een bewonersjury werden beoordeeld. De vijf winnaars van de Woonstad Rotterdam Energie Challenge werden bekend gemaakt door juryvoorzitter Annemarie van Doorn, directeur van de Dutch Green Building Council (DGBC). Breman, Escom.Nu, HMM Vastgoed Onderhoud, HR Solar en WoCoZon gaan begin 2020 aan de slag met de 95 bewoonde portiekwoningen die Woonstad ter beschikking heeft gesteld voor een vernieuwende aanpak. De kennis die daarmee wordt opgedaan, wordt binnen en buiten de corporatie gedeeld.
Maria Molenaar was enthousiast over deze uitkomst: “We danken alle inzenders voor hun creativiteit; wij gaan aan de slag met de aangereikte concepten. Er straalt veel positieve energie van de inzendingen af en ze hebben binnen onze organisatie veel losgemaakt. De energietransitie leidt tot meer betaalbaarheid, meer comfort en een lagere footprint. Het is voor iedereen een spannend traject: gaan de aangedragen oplossingen werken en kunnen we ze “opschalen” naar de rest van ons woningbezit? Daar gaan we de komende tijd hard aan werken. Het gaat nu pas echt beginnen!”