In 2050 mogen woningen in Nederland geen CO2 meer uitstoten. Om dat te bereiken moeten alle woningen die al gebouwd zijn worden losgekoppeld van het aardgas, minder energie verbruiken en worden aangesloten op alternatieve bronnen. Het Klimaatakkoord wijst woningcorporaties aan als startmotor in deze zogenoemde energietransitie.
Groene en gezonde stad
In Rotterdam beheren wij zo’n 56.000 woningen, die in 2050 van het gas af moeten zijn. We maken vaart: nu al is bijna 20 procent van onze woningvoorraad gasloos. “Wij hebben grote ambities voor verduurzaming,” vertelt Maria Molenaar, “omdat we het belangrijk vinden dat de stad groener en gezonder wordt en onze huurders comfortabel kunnen wonen. Gelukkig ligt er in Rotterdam een uitgebreid restwarmtenet, waarop we een groot deel van onze woningen kunnen aansluiten. Daar zijn we vier jaar geleden mee begonnen.”
Zoektocht
Lang niet overal in de stad liggen leidingen van het warmtenet voor de deur. Voor een deel van onze woningvoorraad moeten we op zoek naar alternatieve energiebronnen, zoals groen gas, warmtepompen, zonne- en windenergie en warmte uit de aarde of rioolwater. Maria: “Het is een zoektocht, want veel van deze technieken zijn nog niet uitontwikkeld. Maar de vraag is te groot om daarop te wachten. Daarom dagen wij, als grote opdrachtgever in de energietransitie, marktpartijen uit om met oplossingen te komen in de ‘Woonstad Rotterdam Energie Challenge’: hoe kunnen we tegen de laagste kosten de hoogste CO2-reductie bereiken?”
Communicatie en inlevingsvermogen
Met de challenge zoeken we niet alleen naar een technisch alternatief voor aardgas of het warmtenet. Het betrekken van bewoners is minstens zo belangrijk. “Door de omvang van de opgave moeten we de ingrepen doen terwijl onze huurders nog in hun huis wonen,” legt Maria uit. “Dat vraagt nogal wat van de uitvoering, vooral op het gebied van communicatie en inlevingsvermogen. Bovendien mag de gekozen oplossing het wooncomfort van onze huurders niet aantasten.” Ook leidt een nieuwe techniek niet vanzelf tot energiebesparing. “Daarvoor moet ook het gedrag van bewoners veranderen.”
Monitoren
Wij stellen in 2020 ongeveer 100 woningen beschikbaar, waarin deelnemende partijen een jaar lang met hun oplossing kunnen proefdraaien. In dat jaar delen bewoners hun ervaringen en monitoren we de energieprestaties. “Zo meten we of de oplossing daadwerkelijk leidt tot een verminderde uitstoot van CO2 in de directe omgeving van de woning. Essentieel is dat de woonlasten gelijk blijven, of liever nog, afnemen. Niet in de laatste plaats willen we dat bewoners tevreden zijn over hun wooncomfort. Dat wordt een van de kernpunten in de beoordeling.”
Grote opdrachtgever
Duurzaamheid en innovatie zijn thema’s die Maria Molenaar na aan het hart liggen. “De klimaatverandering gaat sneller dan we dachten, daar moeten we echt wat aan doen. Tegelijkertijd is technologische innovatie in een stroomversnelling geraakt en ik verwacht dat daar de oplossingen vandaan komen.” Woonstad Rotterdam hoopt met de Gezonde Stad Challenge een stimulans te geven aan de innovatiekracht van de markt, zowel van traditionele bedrijven als startups. “Als grote opdrachtgever zijn wij in de positie om dat te doen. Wie een goede en betaalbare oplossing bedenkt kan die de komende dertig jaar in heel Nederland op grote schaal toepassen. 2050 klinkt ver weg, maar we hebben met z’n allen nog een enorme hoeveelheid woningen te gaan in de energietransitie. Afwachten en niets doen is geen optie meer.”
Vanaf 12 september is de website woonstadrotterdam.nl/energiechallenge live. Dan trappen we officieel af en kun je meer informatie over onze uitdaging vinden.