Samenwerken aan een wijk voor iedereen
Middelland is altijd een wijk geweest met een mix van verschillende bevolkingsgroepen. Bewoners van de wijk vinden dat fijn en belangrijk. Een wijk met een gemengde bevolking heeft meer sociale veerkracht dan wanneer er weinig variatie is. Een van de programmalijnen van Mooi Mooier Middelland is dan ook om Middelland een wijk voor iedereen te houden, ondanks de stijgende huizen- en huurprijzen. Woonstad Rotterdam kan daarbij helpen.
Sociale structuren
Woonstad Rotterdam en Mooi Mooier Middelland besloten in 2019 samen te gaan werken om de buurt Middelland te verbeteren. Met de gemeente en het wijkcomité tekenden ze hiervoor de Dromen-Denken-Doen-Deal. Nu is het aftasten. Lopen we gelijk op met onze ideeën? Hoe krijgt de samenwerking vorm?
Een gesprek met Barbara van Steen, Manager Wijkbeheer bij Woonstad Rotterdam, en Querien Velter, koploper bij Mooi Mooier Middelland voor het thema ‘Een wijk voor Iedereen’. Ze onderzoeken wat de organisaties voor elkaar en de buurt kunnen betekenen bij het zorgen voor een goede mix van bewoners in de wijk en sociale verbanden.
Veel aandacht gaat op dit moment naar de straten rondom zwembad De Oostervant. Van 182 woningen en hun funderingen is de kwaliteit slecht. Woonstad Rotterdam gaat het grootste deel hiervan slopen en een klein deel renoveren. Er komen ongeveer evenveel woningen terug als er nu staan.
“Als je huis gesloopt wordt, ben je niet alleen je huis kwijt, maar ook je buren. Er zijn portieken met oudere dames die voor elkaar zorgen. Portieken waar families bij elkaar wonen. Je sloopt dus ook sociale samenhang”, legt Querien Velter uit. En dan is er nog de grote vraag: kunnen bewoners terugkeren?
Minder weerstand
Mooi Mooier Middelland was al betrokken bij het Oostervant-gebied en had contact met de bewoners. Querien: “We waren prettig verrast om te merken dat Woonstad Rotterdam open staat voor de inbreng van de bewoners in dit sloopproces. En dat ik als woordvoerder mee mag praten, ook al ben ik geen bewoner. We mogen nu met de mensen die rond de Oostervant wonen - veel ouderen - meedenken over het proces van herhuisvesting.”
Barbara van Steen: “We zijn ook helder over de afspraken die al vastliggen met de gemeente. Geen valse verwachtingen scheppen, hoort ook bij vertrouwen opbouwen. Dan kunnen we echt samenwerken op de punten waar wél ruimte is voor inbreng van bewoners. Op die manier komt er straks één plan op tafel, waar veel mensen achter kunnen staan. Als je vanaf een vroeg stadium met elkaar communiceert, ontstaat er over en weer eerder acceptatie en minder weerstand.”
Pasklare oplossingen
“Het fijne aan Mooi Mooier Middelland is dat ze niet alleen het verhaal van de bewoners, maar ook dat van de wijk inbrengen. Op stadsniveau maken we afspraken met de gemeente. We praten met de bewoners ieder apart over hún wensen. Maar op de samenhang in de wijk en de oplossingen die de wijk biedt voor sociale knelpunten waren we het zicht een beetje kwijt”, zegt Barbara.
“Kwetsbare groepen wonen lang zelfstandig of komen eerder thuis na bijvoorbeeld een ziekenhuisopname. Met een partij als Mooi Mooier Middelland kunnen we goed inventariseren wat de knelpunten en de oplossingen zijn in de zorg voor die bewoners.”
Querien: “Onze opdracht samen is dat we de sociale structuren zoveel mogelijk in stand proberen te houden. Stel dat je die oude dames uit de Oostervant-buurt die voor elkaar zorgen niet samen kunt verhuizen naar een nieuw portiek, hoe kun je dán die sociale samenhang organiseren? Wij zoeken naar de essentie van de relatie tussen die buurvrouwen en zoeken uit hoe we die opnieuw kunnen creëren. Samen met hen.”
Barbara: “Mooi Mooier Middelland is laagdrempelig en kan als tolk fungeren. Als vastgoedverhuurder denken we vaak nog te veel in stenen. Wat wij verzinnen aan sociale oplossingen is per definitie niet zo pasklaar als dat wat bewoners aangeven.”
Betaalbare huizen
“Nu de huizenprijzen de pan uitrijzen, is Woonstad Rotterdam als sociale verhuurder een belangrijke partij om Middelland betaalbaar te houden”, zegt Querien. “Woonstad Rotterdam kan tot op zekere hoogte aan de knoppen zitten om Middelland een wijk voor iedereen te houden.”
“Dat is zeker zo, maar die oplossing zit dus niet alleen in betaalbare huizen bouwen. Door de Woningwet uit 2015 zijn we daar wel op teruggeworpen. Ik zeg niet dat we als sociaal verhuurder weer moeten gaan investeren in de omgeving, zoals we voor de Woningwet volop konden doen. Maar we weten wel nog hoe belangrijk sociale smeermiddelen zijn. En we kunnen dat agenderen bij de gemeente en in de praktijk brengen met Mooi Mooier Middelland”, reageert Barbara.
Sociale conditiemeting
“Woonstad Rotterdam houdt eens in de drie jaar een fysieke schouw, dan beoordelen we al onze woningen op kwaliteit. Ons bezit in Middelland is 40 procent van het aantal woningen in de wijk. We hebben zicht op wie er woont, met wie we nooit contact hebben (is dat nou een goed teken of niet?), waar overlast is. Als we nu ook eens een sociale schouw houden? Een sociale conditiemeting van de bewoners?”
Querien: “Goed idee! Dat is iets waar Mooi Mooier Middelland zeker een rol in kan spelen. De gemeente houdt ook al dergelijke peilingen bij 75+’ers. We kunnen de krachten bundelen.”
Barbara: “Ik ga dat binnen Woonstad Rotterdam zeker voorstellen.”
Atlas van Middelland
Een ander punt waarop Mooi Mooier Middelland en Woonstad Rotterdam concreet samen kunnen werken is de informatievoorziening aan de bewoners. Querien: “De gemeente, Woonstad Rotterdam, telecombedrijven, allemaal partijen met plannen voor de wijk. De bewoners hebben geen idee van die plannen. Mooi Mooier Middelland gaat een atlas maken voor Middelland, zodat bewoners weten waar riolering zal worden aangelegd, waar woningen gesloopt, waar de weg opgebroken. Woonstad kan die atlas helpen vullen.”
